Bebeklerde boyun kırızıklığı nasıl tedavi edilir?

Bebeklerde sık görülen boyun eğriliği durumu olan tortikollis, erken teşhis ve doğru yaklaşımla tamamen düzelme şansı yüksek bir kas-iskelet sorunudur. Bu durumla ilgili merak edilen belirtiler, teşhis süreci ve etkili tedavi yöntemleri hakkında detaylı bir rehber sunuyoruz.

20 Kasım 2025

Bebeklerde Boyun Kırışıklığı (Tortikollis) Nedir?


Bebeklerde boyun kırışıklığı olarak bilinen durum, tıbbi adıyla "tortikollis"tir. Bu durum, bebeğin boynunun bir tarafındaki kasların kısa veya gergin olmasından kaynaklanır. Genellikle doğum sırasında boyun kaslarının zedelenmesi veya rahimdeki dar alanda uzun süre belirli bir pozisyonda kalması gibi nedenlerle ortaya çıkar. Bebek, başını genellikle bir yana doğru eğik tutar ve diğer tarafa çevirmekte zorlanır. Erken teşhis ve tedavi, bu durumun düzelmesinde büyük önem taşır.

Boyun Kırışıklığının Belirtileri Nelerdir?


  • Bebeğin başını sürekli bir yana eğik tutması.
  • Başını diğer tarafa çevirmede zorluk yaşaması.
  • Boyun bölgesinde elle hissedilebilen bir yumru veya sertlik.
  • Emzirme sırasında bir tarafı tercih etmesi.
  • Yüzün bir tarafında hafif asimetri görülebilmesi.

Bu belirtileri fark ettiğinizde, bir çocuk doktoruna veya fizyoterapiste başvurmanız önerilir.

Boyun Kırışıklığı Nasıl Teşhis Edilir?


Teşhis genellikle fiziksel muayene ile konulur. Doktor, bebeğin boyun hareketlerini değerlendirir ve kaslardaki gerginliği kontrol eder. Nadiren, altta yatan başka bir sorunu ekarte etmek için ultrason veya röntgen gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Erken teşhis, tedavinin başarısını artırdığı için önemlidir.

Boyun Kırışıklığının Tedavi Yöntemleri

Tedavi, bebeğin yaşına ve durumun şiddetine göre değişiklik gösterir. Çoğu vakada, cerrahi müdahaleye gerek kalmadan, basit egzersizler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile iyileşme sağlanır. İşte yaygın tedavi yöntemleri:

1. Fizyoterapi ve Egzersizler

Fizyoterapi, tortikollis tedavisinin temelini oluşturur. Bir fizyoterapist eşliğinde, bebeğin boyun kaslarını esnetmeye ve güçlendirmeye yönelik egzersizler yapılır. Bu egzersizler şunları içerebilir:
  • Boyun germe hareketleri: Bebeğin başını yavaşça etkilenen tarafın tersine doğru çevirmek ve hafifçe eğmek.
  • Güçlendirme egzersizleri: Bebeği yüz üstü yatırarak (tummy time) boyun ve sırt kaslarını güçlendirmek.
Bu egzersizler günde birkaç kez, 5-10 dakika süreyle yapılabilir. Fizyoterapist, size evde uygulamanız için özel talimatlar verecektir.

2. Pozisyonlama ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Günlük aktivitelerde yapılacak küçük değişiklikler, tedaviyi destekler:
  • Bebeği yatırırken, başının dönük olduğu tarafın tersine yönlendirmek için oyuncaklar veya ışık kaynakları kullanın.
  • Emzirme veya biberonla besleme sırasında, bebeğin başını zorlanan tarafa doğru çevirmesini teşvik edin.
  • Arabada veya bebek taşıyıcılarda, bebeğin baş pozisyonunu düzenli olarak kontrol edin ve değiştirin.
Bu yöntemler, bebeğin kaslarını doğal yollarla kullanmasına yardımcı olur.

3. Masaj ve Sıcak Uygulama

Hafif masajlar, gergin kasları rahatlatabilir. Etkilenen bölgeye, bir uzmanın önerisiyle ılık bir havlu uygulamak da kas spazmlarını azaltabilir. Ancak masaj yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışın, çünkü yanlış teknikler zarar verebilir.

4. Cerrahi Müdahale

Cerrahi, yalnızca egzersiz ve fizyoterapinin yetersiz kaldığı ciddi vakalarda veya 1 yaşını geçmiş bebeklerde düşünülür. Bu işlem, kısa kasın uzatılmasını içerir ve sonrasında fizyoterapi ile desteklenir. Cerrahi kararı, bir ortopedi uzmanı tarafından verilir.

5. Düzenli Takip ve Kontroller

Tedavi sürecinde, düzenli doktor kontrolleri önemlidir. İlerlemeyi değerlendirmek ve egzersiz programını güncellemek için fizyoterapist ile periyodik görüşmeler yapılmalıdır.

Evde Yapılabilecek Ek Öneriler

  • Bebeğinizi sık sık yüz üstü yatırarak (tummy time) boyun ve üst vücut kaslarını güçlendirin. Bu, günde 3-5 defa, 1-2 dakika ile başlayıp süreyi kademeli olarak artırarak yapılabilir.
  • Oyuncakları veya ilgi çekici nesneleri, bebeğin başını çevirmesini teşvik edecek şekilde yerleştirin.
  • Banyo sırasında, suyun sıcaklığı kasları rahatlatabilir; ancak su sıcaklığını bebeğe uygun şekilde ayarladığınızdan emin olun.

Sonuç

Bebeklerde boyun kırışıklığı (tortikollis), erken müdahale ile genellikle tamamen iyileşebilen bir durumdur. Fizyoterapi, egzersizler ve günlük yaşam düzenlemeleri, tedavinin temelini oluşturur. Ebeveynlerin sabırlı ve istikrarlı olması, sürecin başarısını artırır. Unutmayın, her bebek farklıdır; bu nedenle tedavi planı bir sağlık uzmanı tarafından kişiselleştirilmelidir. Şüpheleriniz varsa, en kısa sürede bir doktora danışın.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;